Yunan sanat geleneği, sanat tarihli en müessir geleneklerden biridir. Erken Minos sürecinin bayağı geometrik tasarımlarından Klasik son zamanların karmaşa ve doğalcı heykellerine kadar geniş bir yoldam ve teknik yelpazesini kapsar.
Yunanistan’daki değişik sanat içerikli dönemler muhtelif şekillerde karşılaştırılabilir ve zıtlaştırılabilir. Bir yol, kullanılan değişik malzemelere bakmaktır. Örnek olarak, erken Minos döneminde sanatçılar sanat eserlerini yaratmak için kil, taş ve ahşap kullandılar. Sadece Klasik dönemde sanatçılar daha realist ve realist heykeller yaratmak için bronz, mermer ve öteki metalleri kullanmaya başladılar.
Yunanistan’daki değişik sanat içerikli dönemleri karşılaştırmanın bir başka yolu da üretilen değişik sanat stillerine bakmaktır. Erken Minos döneminde, sanatçılar bayağı geometrik tasarımları tercih ettiler. Sadece Klasik dönemde, sanatçılar daha karmaşa ve naturel sanat eserleri yaratmaya başladılar. Bu yoldam değişimi, demokrasinin yükselişi ve Yunan topluluğunda ferdin artan önemi şeklinde bir takım faktöre bağlanabilir.
En son, Yunanistan’daki değişik sanat içerikli dönemler toplumsal ve politik önemleri açısından karşılaştırılabilir ve zıtlaştırılabilir. Erken Minos döneminde, sanat ilk olarak dini amaçlar için kullanılıyordu. Sadece Klasik dönemde, sanat daha seküler hale geldi ve polisin ve vatandaşlarının başarılarını kutlamak için kullanıldı.
Yunanistan’daki değişik sanat içerikli dönemler, Batı’daki sanatın gelişimi üstünde derin bir tesiri olan varlıklı ve muhtelif bir geleneği temsil eder. Bu dönemleri inceleyerek, Yunanistan’ın zamanı, Batı sanatının gelişimi ve insanlık durumu ile alakalı daha çok şey öğrenebiliriz.
| Antet | Hususiyet |
|---|---|
| Yunan sanatı | Neolitik dönemden Roma İmparatorluğu’nun sonuna kadar Antik Yunan sanatı |
| Klasik sanat | M.Ö. 6. yüzyıldan MS 5. yüzyıla kadar Antik Yunan ve Roma sanatı |
| Sanat içerikli dönemler | Yunan sanatının gelişimindeki değişik dönemler |
| Antik Yunan | MÖ 8. yüzyıldan MS 1. yüzyıla kadar Yunanistan’da gelişen uygarlık |
| Sanat zamanı | Sanat zamanı emek harcaması |
II. Klasik Sanat
Klasik sanatın zamanı, Arkaik dönemden (MÖ 800-4 civarı) Geç Antik döneme (MS 300-600 civarı) kadar bin yılı aşkın bir süreyi kapsar. Bu vakit zarfında, klasik sanat, her biri kendine has seçimi ve teknikleriyle karakterize edilen bir takım değişik sanat içerikli devre süresince gelişti ve evrimleşti.
Arkaik devre, bayağı, geometrik formları ve insan figürlerine odaklanmasıyla karakterize edilir. Klasik devre, daha doğalcı seçimi ve balans ve uyuma vurgusuyla karakterize edilir. Helenistik devre, yeni formlar ve tekniklerle icra ettiği deneyler ve duygu ve hareketi tasvir etme ilgisiyle karakterize edilir. Roma periyodu, hem Yunan aynı zamanda Etrüsk sanatından esin almış olduğu için eklektizmiyle karakterize edilir.
Geç Antik Devre, klasik formların gerilemesi ve Hıristiyan imgelerine artan vurgu ile karakterize edilir.
Klasik sanatın değişik sanat içerikli dönemleri, zamanla iyi mi gelişip evrimleştiklerini kestirmek için çoğunlukla birbirleriyle karşılaştırılır. Farklı sanat içerikli dönemleri inceleyerek sanat zamanı, antik Yunan ve Roma kültürü ve Batı sanatının gelişimi ile alakalı daha çok şey öğrenebiliriz.
Klasik Sanatın Özellikleri
Klasik sanat, balans, ahenk ve orana verdiği önemle karakterize edilir. Ek olarak insan formunun realist ve idealize edilmiş temsillerinin kullanımıyla da karakterize edilir. Klasik sanat çoğu zaman mitoloji ve tarihten sahneleri tasvir eder ve çoğu zaman yöneticilerin ve hükümetlerin enerjisini ve başarılarını yüceltmek için kullanılır.
Klasik sanatın en meşhur örnekleri içinde Atina’daki Parthenon heykelleri, Raphael ve Michelangelo’nun resimleri ve Roma’daki Kolezyum’un mimarisi yer alır.
Klasik sanat, Batı sanatı üstünde derin bir tesir bırakmıştır ve günümüzde de hayranlık ve araştırma mevzusu olmaya devam etmektedir.
IV. Meşhur Klasik Sanatçılar
Aşağıda en meşhur klasik sanatçılardan bazılarının sıralaması yer verilmiştir:
Phidias (MÖ 490-4 civarı) bütün zamanların en büyük sanatçılarından biri olarak önde gelen Yunan heykeltıraş, mimar ve ressamdı. En oldukça klasik sanatın en mühim eserlerinden biri olarak önde gelen Atina’daki Parthenon’daki çalışmalarıyla tanınır.
Polykleitos (M.Ö. 480-420 civarı), mızrak taşıyan genç bir insanın bronz heykeli olan Doryphoros üstündeki çalışmalarıyla tanınan bir Yunan heykeltıraştı. Doryphoros, klasik heykelciliğin en mühim eserlerinden biri olarak kabul edilir ve yüzyıllardır sanatçılar tarafınca kopyalanmış ve yansılamak edilmiştir.
Myron (MÖ 480-4 civarı), bir disk atıcının bronz heykeli olan Discobolus üstündeki çalışmalarıyla tanınan bir Yunan heykeltıraştı. Discobolus, klasik heykelciliğin en mühim eserlerinden biri olarak kabul edilir ve yüzyıllardır sanatçılar tarafınca kopyalanıp yansılamak edilmiştir.
Sappho (M.Ö. 630-5) bütün zamanların en büyük lirik şairlerinden biri olarak önde gelen bir Yunan şairdi. Şiirleri ihtiras ve duyguyla doludur ve antik Yunan’daki bayanların hayatlarına bir bakış sunarlar.
Alcaeus (M.Ö. 620-5) bütün zamanların en büyük lirik şairlerinden biri olarak önde gelen bir Yunan şairdi. Şiirleri politik ve toplumsal yorumlarla doludur ve antik Yunan hayatına bir bakış sunarlar.
Pindar (M.Ö. 518-438 civarı), bütün zamanların en büyük lirik şairlerinden biri olarak önde gelen bir Yunan şairdi. Şiirleri sporcular ve kahramanlar için övgülerle doludur ve antik Yunan hayatına bir bakış sunarlar.
Aiskhylos (MÖ 525-456 civarı) bütün zamanların en büyük trajedi yazarlarından biri olarak önde gelen bir Yunan oyun yazarıydı. Oyunları kuvvetli temalar ve kişiliklerle doludur ve antik Yunan hayatına bir bakış sunarlar.
Sofokles (M.Ö. 496-406) bütün zamanların en büyük trajedi yazarlarından biri olarak önde gelen bir Yunan oyun yazarıydı. Oyunları kuvvetli temalar ve kişiliklerle doludur ve antik Yunan hayatına bir bakış sunarlar.
Euripides (MÖ 480-406 civarı) bütün zamanların en büyük trajedi yazarlarından biri olarak önde gelen bir Yunan oyun yazarıydı. Oyunları kuvvetli temalar ve kişiliklerle doludur ve antik Yunan hayatına bir bakış sunarlar.
V. Klasik Sanat Akımları
Klasik sanat periyodu çoğu zaman üç ana akıma ayrılır: Arkaik devre, Klasik devre ve Helenistik devre. Her akım kendine has bir üslup ve sanat içerikli geleneklerle karakterize edilir.
Yunan sanatının Arkaik periyodu (MÖ 700-500 civarı) stilize ve geometrik formlarıyla karakterize edilir. Bu zamanda sanatta insan figürünün gelişimi ve ilk anıtsal heykellerin ortaya çıkışı görüldü.
Yunan sanatının Klasik periyodu (MÖ 500-323 civarı) Yunan sanatının zirvesi olarak kabul edilir. Bu devre, dengesi, uyumu ve insan formunun idealleştirilmesiyle karakterize edilir. Klasik dönemde Dor, İyon ve Korint mimari düzenlerinin gelişimi ve büyük Yunan heykeltıraşları Phidias, Praxiteles ve Scopas’ın yükselişi görüldü.
Yunan sanatının Helenistik periyodu (MÖ 323-31 civarı) çeşitliliği ve deneyselliğiyle karakterize edilir. Bu zamanda Yunan kültürü Akdeniz hayatına yayıldı ve Yunan sanatının Mısır ve Roma şeklinde öteki kültürler üstündeki tesiri görüldü. Helenistik dönemde görünüm resmi ve portre şeklinde yeni sanat içerikli türlerin gelişimine ve büyük Yunan heykeltıraşları Lysippus, Apelles ve Praxiteles’in yükselişine şahit olundu.
VI. Klasik Sanat Teknikleri
Klasik sanat, realist ve doğalcı tekniklerin kullanımıyla karakterize edilir. Bu dönemdeki sanatçılar mermer, bronz, pişmiş toprak ve boya şeklinde muhtelif medyalar kullandılar. Ek olarak, insan figürünü tasvir etmek için, kontraposto kullanması yahut figürün ağırlığının bir bacağa yerleştirilmesi ve idealize edilmiş oranların kullanması şeklinde muhtelif teknikler geliştirdiler.
Klasik sanatın en bariz özelliklerinden biri fer ve gölgenin kullanımıdır. Bu dönemdeki sanatçılar, eserlerinde derinlik ve hacim hissi yaratmak için chiaroscuro yahut aleni ve koyu alanlar arasındaki kontrast şeklinde muhtelif teknikler kullandılar. Ek olarak, pürüzsüz, yansıtıcı yüzeyler için mermer kullanması ve dokulu, mat yüzeyler için bronz kullanması şeklinde değişik efektler yaratmak için muhtelif değişik malzemeler kullandılar.
Klasik sanat bununla birlikte renk kullanımıyla da karakterize edilir. Bu dönemdeki sanatçılar canlı ve realist renkler yaratmak için muhtelif pigmentler kullandılar ve çoğu zaman bir atmosfer ve ruh hali duygusu yaratmak için renk kullandılar.
Klasik devre büyük bir sanat içerikli yenilik ve gözlem dönemiydi ve bu dönemdeki sanatçılar ondan sonra öteki dönemlerdeki sanatçılar tarafınca kullanılacak bir takım teknik geliştirdiler. Realist ve doğalcı tekniklerin kullanması, muhtelif değişik medyaların geliştirilmesi ve fer, gölge ve rengin kullanması, tarihin en güzel ve ikonik sanat eserlerinden bazılarının yaratılmasına katkıda bulunmuş oldu.
VII. Klasik Sanat Takdiri
Klasik sanat çoğu zaman güzelliği, simetrisi ve dengesi sebebiyle takdir edilir. Ek olarak gerçekçiliği ve insan formunu hem realist aynı zamanda idealize edilmiş bir halde soruşturma kabiliyeti sebebiyle de hayranlık uyandırır. Klasik sanat ek olarak, antik Yunan ve Roma’nın kültürüne ve toplumuna bir bakış sağlamış olduğu için zamanı önemi sebebiyle de değerlidir.
Klasik sanatı takdir etmenin birçok yolu vardır. Bir yol, eserlerin güzelliğinin tadını çıkarmaktır. Bir öteki yol ise klasik sanatın zamanı ve onu üreten kültürler ile alakalı data edinmektir. Ek olarak klasik sanatçıların kullandığı teknikleri ve insan formunun realist ve idealize edilmiş tasvirlerini iyi mi başardıklarını da öğrenebilirsiniz.
Klasik sanat her yaştan ve her geçmişten insan tarafınca beğenilebilir. Her insana sunacak bir şeyi olan varlıklı ve karmaşa bir sanat biçimidir. İster basit bir sanat meraklısı olun, talep eder ciddi bir sanat zamanı talebesi olun, klasik sanattan öğrenilecek bir şeyler vardır.
Çağdaş Dünyada Klasik Sanat
Klasik sanat, çağıl hayattaki sanatın gelişimi üstünde derin bir etkiye haiz olmuştur. Klasik sanatçılar tarafınca geliştirilen balans, nispet ve ahenk ilkeleri, sonraki bütün dönemlerdeki sanatçılar tarafınca benimsenmiştir. Klasik sanatın gerçekçiliği ve doğalcılığı da çağıl sanat üstünde büyük bir etkiye haiz olmuştur.
19. yüzyılda sanatçılar ve entelektüeller içinde klasik sanata karşı yenilenen bir alaka vardı. Bu, klasik sanatın ilkelerini canlandırmayı amaçlayan neoklasik hareketin gelişmesine yol açtı. Jacques-Louis David ve Jean-Auguste-Dominique Ingres şeklinde neoklasik sanatçılar, antik Yunan ve Roma’nın sanatından ve mimarisinden esin alan eserler yarattılar.
20. yüzyılda klasik sanattan esin alan birçok sanatçı vardı. Örnek olarak Pablo Picasso, Yunan mitolojisinden esin alan bir takım fotoğraf yarattı. Ve Georges Braque, Kübist resimlerinde klasik motifler kullandı.
Günümüzde klasik sanat, sanatçılar için bir esin kaynağı olmaya devam ediyor. Sanat tarihçileri ve sanat öğrencileri tarafınca inceleniyor ve dünyanın dört bir tarafındaki insanoğlu tarafınca beğeniliyor.
Dünya genelinde klasik sanat koleksiyonlarını barındıran birçok müze bulunmaktadır. En ünlülerinden bazıları Paris’teki Louvre, Londra’daki British Museum, New York City’deki Metropolitan Museum of Art ve Roma’daki Vatikan Müzeleri’dir. Bu müzeler, heykellerden ve resimlerden mozaiklere ve çanak çömleklere kadar oldukça muhtelif klasik sanat eserleri ihtiva eder.
Bu büyük müzelere ayrıca, klasik sanat koleksiyonlarını barındıran birçok minik müze ve galeri de vardır. Bu müzeler dünyanın dört bir tarafındaki şehirlerde bulunabilir ve klasik sanatın daha samimi ve şahsi bir deneyimini sunarlar.
Klasik sanat görmekle ilgileniyorsanız, ziyaret edebileceğiniz en iyi müzeleri ve galerileri bulmanıza destek olacak birçok kaynak mevcuttur. Klasik sanat koleksiyonları ile alakalı çevrimiçi, klavuz kitaplarda ve sanat tarihçilerinden data bulabilirsiniz.
Klasik sanat eserlerini bulmak için birtakım ipuçları:
- Araştırmanızı yapın. Klasik sanatın değişik sanat içerikli dönemleri ve yaratılan değişik klasik sanat türleri ile alakalı okuyunuz. Bu, ne aradığınızı ve onu nerede bulabileceğinizi anlamanıza destek olacaktır.
- Büyük müzeleri ve galerileri ziyaret edin. Bu müzeler klasik sanatın en büyük ve en kapsamlı koleksiyonlarına haiz olacaktır.
- Daha minik müzeleri ve galerileri keşfedin. Bu müzeler klasik sanatın daha uzmanlaşmış koleksiyonlarına haiz olabilir yahut klasik sanatın daha samimi ve şahsi bir deneyimini sunabilir.
- Çevrimiçi kaynakları kullanın. Klasik sanat koleksiyonları ile alakalı data sunan birçok internet sayfası vardır. Klasik sanatın nerede sergilendiğini bulmak ve değişik klasik sanat türleri ile alakalı daha çok data edinmek için bu internet sayfalarını kullanabilirsiniz.
Bu ipuçlarını takip ederek dünyanın neresinde olursanız olun görebileceğiniz klasik sanat eserlerini bulabilirsiniz.
S: Yunanistan’daki değişik sanat içerikli dönemler nedir?
A: Yunanistan’daki değişik sanat içerikli dönemler; Arkaik devre, Klasik devre, Helenistik devre ve Roma zamanıdır.
S: Farklı sanat içerikli dönemler birbirleriyle iyi mi karşılaştırılıyor?
A: Yunanistan’daki değişik sanat içerikli dönemler, değişik sanat stilleri, değişik mevzular ve değişik tekniklerle karakterize edilir.
S: Yunanistan’da klasik sanatı nerede görebilirim?
A: Yunanistan’da klasik sanatı görebileceğiniz birçok yer var; müzeler, arkeolojik alanlar ve kiliseler.
0 Yorum