Pop art, 1950’lerde ve 1960’larda ortaya çıkan bir harekettir ve reklam, çizgi roman ve tv şeklinde popüler kültürden imgelerin kullanımıyla karakterize edilir. Pop art sanatçıları çoğunlukla bu imgeleri sahip çıkar ve modern camia ile alakalı yorum yapmak ya da eleştirmek için bu tarz şeyleri yine işlerdi.
Pop art nelerdir?
Pop art, 1950’lerde ve 1960’larda ortaya çıkan bir sanat akımını tarif etmek için kullanılan bir terimdir. Pop sanatçılar, çalışmalarında çoğunlukla reklam, çizgi roman ve tv şeklinde popüler kültürden imgeler kullanmışlardır. Çoğu zaman bu imgeleri sahiplenip modern camia ile alakalı yorum yapmak ya da eleştirmek için yine işlemişlerdir.
pop art
Pop art, 1950’lerde ve 1960’larda Soyut Ekspresyonizm ve Minimalizm’in baskın stillerine reaksiyon olarak ortaya çıktı. Pop sanatçıları daha geniş bir kesime ulaşabilen sanat eserleri yaratmakla ilgileniyorlardı ve çalışmalarında çoğunlukla popüler kültürden imgeler kullanıyorlardı.
En meşhur pop sanatçılarından bazıları Andy Warhol, Roy Lichtenstein ve Jasper Johns’dur. Warhol’un emek harcamaları çoğu zaman ünlülerin ve günlük nesnelerin görüntülerini içerirken, Lichtenstein’ın emek harcamaları çizgi roman imgelerinin kullanımıyla karakterize edildi. Johns’un emek harcamaları çoğu zaman haritalar ve bayraklar şeklinde bulunan nesneleri içeriyordu.
Pop art ve kültürel sohbetler
Pop art, kültürel sohbetler üstünde mühim bir etkiye haiz olmuştur. Pop sanatçılar, tüketicilik, sosyal yorum, cinsiyet ve ırk şeklinde fazlaca muhtelif mevzularda yorum yapmak için eserlerini kullanmışlardır.
Sözgelişi, Warhol’un emek harcamaları çoğu zaman Campbell’s Soup kutuları ve Coca-Cola şişeleri şeklinde tüketici ürünlerinin görüntülerini içeriyordu. Bu emek harcama, çağıl toplumda tüketiciliğin rolüne dair bir yorum olarak görülebilir.
Lichtenstein’ın emek harcamaları çoğu zaman çizgi roman karakterlerinin görüntülerini içeriyordu. Bu emek harcama, kitle komünikasyon araçlarının gücü ve dünyayı anlamamızı şekillendirme biçimi üstüne bir yorum olarak görülebilir.
Johns’un emek harcamaları çoğu zaman haritalar ve bayraklar şeklinde bulunan nesneleri içeriyordu. Bu emek harcama, kimliklerimizi ve hayattaki yer duygumuzu inşa etme biçimimize dair bir yorum olarak görülebilir.
Pop art ve tüketicilik
Pop art, tüketicilikle ilişkilendirildiği için eleştirilmiştir. Birtakım eleştirmenler, pop art’ın yalnızca tüketici kültürünün bir kutlaması bulunduğunu ve bu kültüre dair anlamlı bir tehlikeli sonuç sunmadığını savunur.
Öteki eleştirmenler pop art’ın tüketiciliği eleştirmek için kuvvetli bir enstruman olabileceğini savunuyorlar. Pop art’ın tüketici kültürünün bizi iyi mi manipüle ettiğini açığa çıkarabileceğini ve bu kültüre dair daha eleştirel bir anlak geliştirmemize destek olabileceğini savunuyorlar.
Pop art ve sosyal yorum
Pop art hem de sosyal yorum yapmak için de kullanılmıştır. Pop sanatçılar, harp, fakirlik ve sosyal adaletsizlik şeklinde fazlaca muhtelif mevzularda yorum yapmak için eserlerini kullanmışlardır.
Sözgelişi, Warhol’un emek harcamaları çoğu zaman harp ve sertlik görüntüleri içeriyordu. Bu emek harcama, savaşın dehşeti ve insanların hayatları üstündeki yıkıcı tesiri üstüne bir yorum olarak görülebilir.
Lichtenstein’ın emek harcamaları çoğu zaman fakirlik ve sosyal adaletsizlik imgelerini içeriyordu. Bu emek harcama, yoksulların içerisinde bulunmuş olduğu vaziyet ve sosyal değişiklik ihtiyacı üstüne bir yorum olarak görülebilir.
Pop art, cinsiyet meselelerini araştırmak için de kullanılmıştır. Pop sanatçılar, çalışmalarını geleneksel kadınlık ve erkeklik kavramlarına meydan okumak ve cinsiyetin iyi mi inşa edilip icra edildiğini araştırmak için kullanmışlardır.
Sözgelişi, Warhol’un emek harcamaları çoğunlukla hanımefendi ünlülerin görüntülerini içeriyordu. Bu emek harcama, bayanların popüler kültürde nesneleştirilme biçimine dair bir yorum olarak görülebilir.
Lichtenstein’ın emek harcamaları çoğu zaman hanımefendi çizgi roman karakterlerinin görüntülerini içeriyordu. Bu emek harcama, bayanların popüler kültürde temsil edilme biçimine dair bir yorum olarak görülebilir.
Pop art, ırk problemlerini araştırmak için de kullanılmıştır. Pop sanatçılar, eserlerini ırkçılığa meydan okumak ve insan deneyiminin çeşitliliğini kutlamak için kullanmışlardır.
| Antet | Özellikler |
|---|---|
| Pop art |
|
| Kültürel söyleşi |
|
| Sembolik etkileşimler |
|
| Sanat zamanı |
|
| Pop art hareketi |
|
II. Pop art nelerdir?
Pop art, popüler kültürden imge ve tarzların kullanımıyla karakterize edilen, 20. yüzyılın ortalarında ortaya çıkan bir sanat ve tasavvur akımıdır.
Pop art sanatçıları çoğunlukla reklam, çizgi roman ve tv şeklinde kitle komünikasyon araçlarından görseller alıp bu tarz şeyleri hem popüler kültürü eleştiren bununla beraber kutlayan sanat eserleri yaratmak için kullandılar.
Pop art, elitist ve bir çok insanoğlunun günlük yaşamlarıyla bağlantısız görülen geleneksel sanat hayatına karşı bir tepkiydi. Pop sanatçılar, geniş bir kesime erişilebilir ve cazibeli gelen sanat eserleri yaratmak istediler ve bunu yapmanın bir yolu olarak popüler kültürü kullandılar.
Pop art hem de sanatçıların günün toplumsal ve politik sorunları ile alakalı yorum yapmasının bir yoluydu. Popüler kültürden görseller kullanarak pop sanatçılar tüketimcilik, kitle komünikasyon araçları ve sanatın toplumdaki görevi şeklinde mevzuları ele alabiliyordu.
Pop art, 20. yüzyılın ikinci yarısında sanat ve tasarıma büyük tesir eden bir akımdı ve günümüzde de sanatçılar için esin kaynağı olmaya devam ediyor.
IV. Pop art ve kültürel sohbetler
Pop art, tüketicilikten sosyal yorumlara, cinsiyet ve ırka kadar fazlaca muhtelif kültürel sohbetlerde kullanılmak suretiyle kullanılmaktadır.
Pop art’ın kültürel sohbetlere mevzu olan en meşhur örneklerinden bazıları şunlardır:
- Andy Warhol’un Campbell’ın Çorba Kutuları (1962), tüketicilik ve seri üretim üstüne bir yorum olarak yorumlanmıştır
- Roy Lichtenstein’ın Boğulan kız (1963), medyanın bayanları tasvir etme biçimine yönelik bir tehlikeli sonuç olarak yorumlanmıştır
- Jasper Johns’ Bayrak (1954), Amerikan kimliği üstüne bir meditasyon olarak yorumlanmıştır
Pop art, sanatın geleneksel kavramlarına ve toplumdaki rolüne meydan okumak için de kullanılmıştır. Pop sanatçılar, popüler kültürden imgeleri çalışmalarına dahil ederek yüksek sanat ile düşük sanat arasındaki çizgileri bulanıklaştırmış ve sanatın seçkinci ve erişilemez olması gerektiği fikrine meydan öğrenim görmüştür.
Pop art, kültürel söylemlerde mühim bir etkiye haiz olmuştur ve sanatçıların etraflarındaki dünyaya ilişik görüşlerini anlatım etmeleri için kuvvetli bir enstruman olmaya devam etmektedir.
IV. Pop art ve kültürel sohbetler
Pop art, tüketicilik, sosyal yorum, cinsiyet ve ırk şeklinde muhtelif mevzularda kültürel sohbetlere katılmak için kullanılmıştır.
Pop art’ın kültürel sohbetlere katılmak için kullanıldığı birtakım yollar şunlardır:
- Popüler kültür simgelerinin görsellerini kullanarak sosyal sorunlara yorum yapmak
- Geleneksel güzellik ve zevk anlayışlarına meydan okuyan sanat eserleri yaratmak
- Sanat ve tecim arasındaki ilişkiyi keşfetmek
- Statükoya meydan okumak
Pop art, sanatçıların dünyaya dair kendi görüşlerini anlatım etmeleri ve seyircilerle anlamlı bir halde etkileşim kurmaları için kuvvetli bir enstruman olmuştur.
Pop art’ın kültürel sohbetlere katılmak için iyi mi kullanıldığına dair birtakım örnekler şunlardır:
- Andy Warhol’un Campbell’ın Çorba Konserveleri (1962) isimli eseri, Campbell’ın çorba konservelerinin görsellerini kullanarak tüketimcilik ve kitle kültürü üstüne yorum meydana getiren bir takım resimdir.
- Roy Lichtenstein’ın Whaam! (1963) isimli tablosu, bir harp uçağının bir harp uçağını düşürmesini tasvir eden bir tablodur. Tablo, harp ve sertlik üstüne bir yorum olarak yorumlanan şiddetli ve kaotik bir görüntüdür.
- Cindy Sherman’ın Untitled Film Stills (1977-1980), Sherman’ı muhtelif rollerde, sıklıkla da stereotipik durumlarda hanımefendi olarak tasvir eden bir takım fotoğraftır. Fotoğraflar, cinsiyet rolleri ve stereotipler üstüne bir yorum olarak yorumlanmıştır.
- Keith Haring’in The Radiant Child (1982) isimli tablosu, halesi olan genç bir evladı tasvir eden bir tablodur. Tablo, çocukluğun ve masumiyetin bir kutlamasıdır.
Pop art, 20. ve 21. yüzyıllarda kültürel sohbetleri şekillendirmede mühim bir güç olmuştur. Geleneksel sanat anlayışlarına meydan okumak, sosyal meseleler ile alakalı yorum yapmak ve sanat ile tecim arasındaki ilişkiyi keşfetmek için kullanılmıştır. Pop art ek olarak sanatçıların dünyaya dair kendi görüşlerini anlatım etmeleri ve seyircilerle anlamlı bir halde etkileşim kurmaları için kuvvetli bir enstruman olmuştur.
V. Pop art ve tüketicilik
Pop art, ABD Birleşik Devletleri’nde büyük ekonomik gelişme ve tüketimcilik periyodu olan 1950’ler ve 1960’larda ortaya çıktı. Pop sanatçıları etraflarındaki seri üretim mallar ve imgelerden büyülendiler ve bu imgeleri çalışmalarında tüketimcilik kültürüne yorum yapmak için kullandılar.
Tüketimcilikle ilgilenen en meşhur pop art örnekleri içinde Andy Warhol’un Campbell’s Soup Cans (1962) ve Roy Lichtenstein’ın Whaam! (1963) eserleri yer alır. Warhol’un tablosu, her biri düz, grafik bir tarzda işlenmiş bir sıra Campbell’s Soup can’ı tasvir eder. Lichtenstein’ın tablosu, bir hava muharebesine giren bir harp uçağı ve bir harp pilotunu gösterir. Her iki fotoğraf de pop art’ın ikonik görüntüleridir ve her ikisi de sanatçının seri üretilen mallara ve görüntülere olan hayranlığını yansıtır.
Pop sanatçıları ek olarak tüketiciliğin insanların sanata bakış açısını iyi mi değiştirdiğiyle de ilgileniyorlardı. Geçmişte sanat, yalnızca zenginlerin erişebildiği lüks bir ürün olarak görülüyordu. Sadece pop art, seri üretim materyaller ve görseller kullanımı yardımıyla sanatı hepimiz için erişilebilir hale getirdi. Pop art ek olarak sanatın günlük yaşamdan ayrı bir şey olduğu geleneksel anlayışına da meydan okudu. Pop sanatçıları, sanatın bir Campbell’s Soup kutusundan bir çizgi romana kadar her şeyde bulunabileceğini savundu.
Pop art’ın tüketicilik üstündeki tesiri bugün hala belirgindir. Pop art, insanların devamlı olarak ürün ve hizmet imgeleriyle bombardımana tutulduğu bir kültür yaratmaya destek olmuştur. Pop art ek olarak sanatçıların çalışmalarında ticari imgeler kullanmasını daha kabul edilebilir hale getirmiştir.
6. Pop art ve medya
Pop art’ın medyayla uzun ve karmaşa bir ilişkisi vardır. Bir taraftan pop art, medya tarafınca ürünleri satmak ve markaları tanıtmak için kullanılmıştır. Öte taraftan pop art, sanatçılar tarafınca medyayı eleştirmek ve altüst etmek için de kullanılmıştır.
Pop art’ın medya tarafınca kullanılmasının en meşhur örneklerinden biri Andy Warhol’un Campbell’s Soup Cans (1962) isimli eseridir. Campbell’s Soup cans sıralarını tasvir eden bu fotoğraf serisi New York Times Magazine tarafınca sipariş edilmiştir. Warhol’un resimleri pop art’ın popülerleşmesine ve daha geniş bir kitlenin dikkatini çekmesine destek olmuştur.
Sadece pop art, sanatçılar tarafınca medyayı eleştirmek için de kullanılmıştır. Sözgelişi, Haberler (1962-63) başlıklı fotoğraf serisinde Warhol, gazetelerin ön sayfalarını resmetmiştir. Bu resimler çoğu zaman medyanın dünya algımızı iyi mi şekillendirdiğine dair bir yorum olarak görülür.
Pop art’ın medyayla ilişkisi karmaşa ve fazlaca yönlüdür. Bu ilişki hem pop art’ı bununla beraber medyayı şekillendirmiştir.
VII. Pop art ve cinsiyet
Pop art, geleneksel cinsiyet kavramlarını keşfetmek ve bunlara meydan okumak için kullanılmıştır. Birtakım pop sanatçılar, popüler kültürden hanımefendi imgelerini ödünç almış ve bu tarz şeyleri hem eleştirel bununla beraber keyifli eserler yaratmak için kullanmışlardır. Ötekiler, geleneksel stereotiplere meydan okuyan yeni hanımefendi imgeleri yaratmışlardır.
Cinsiyeti inceleyen pop art’ın en meşhur örneklerinden biri Andy Warhol’un Marilyn Diptik (1962). Bu emek harcama Marilyn Monroe’nun yüzünün iki büyük ölçekli serigrafi baskısından doğar. İlk baskı Monroe’nun yüzünün yakın çekimidir, ikinci baskı ise daha uzaktan bir görünümdür. İki baskı, ilk baskıda kırmızı, ikinci baskıda mavi olan arka plan rengi haricinde aynıdır.
Warhol’un Marilyn Diptik karmaşa ve fazlaca yönlü bir eserdir ve birçok biçimde yorumlanabilir. Eseri yorumlamanın bir yolu, popüler kültürde bayanların metalaştırılmasına dair bir yorum olarak yorumlamaktır. Monroe, cinselliği sebebiyle çoğunlukla sömürülen bir Hollywood yıldızıydı. Warhol’un eseri, Monroe’nun imajının ürün satmak ve seyircide bir istek duygusu yaratmak için iyi mi kullanıldığını vurgular.
Eseri yorumlamanın bir başka yolu da onu kadınlığın bir kutlaması olarak görmektir. Monroe’nun yüzünün iki baskısı hem güzel bununla beraber güçlüdür. Bir güç ve dayanıklılık duygusu taşırlar. Warhol’un emek harcamaları bayanların yalnız istek nesnelerinden daha fazlası bulunduğunu öne devam eder; onlar hem de karmaşa ve fazlaca yönlü bireylerdir.
Pop art, geleneksel klişelere meydan okuyan yeni hanımefendi imgeleri yaratmak için de kullanılmıştır. Bir misal Roy Lichtenstein’ın Boğulan kız (1963). Bu yaratı, boğulan bir bayanı tasvir eden bir çizgi roman panelidir. Bayan ürkü halinde, gözleri dev gibi aleni ve ağzı feryat atar şeklinde aleni bir halde gösterilir. Açık oturum, kadının sıkıntısını daha da vurgulayan parlak sarı bir çerçeveyle çevrilidir.
Lihtenştayn’ın Boğulan kız bayanların eylemsiz ve biçare olduğu geleneksel anlayışına meydan okuyan kuvvetli ve rahatsız edici bir çalışmadır. Çalışmadaki hanımefendi yalnız bir kurban değildir; yaşamı için savaşım eden kuvvetli ve bağımsız bir bireydir. Lichtenstein’ın emek vermesi, bayanların büyük bir güç ve dayanıklılığa haiz bulunduğunu ve hafife alınmamaları icap ettiğini öne sürmektedir.
Pop art, geleneksel cinsiyet kavramlarını keşfetmek ve bunlara meydan okumak için kuvvetli bir enstruman olmuştur. Popüler kültürden hanımefendi imgelerini ödünç alarak ve geleneksel stereotiplere meydan okuyan yeni hanımefendi imgeleri yaratarak, pop sanatçılar cinsiyet ile alakalı düşünme biçimimizi değiştirmeye destek olmuştur.
Pop art ve ırk
Pop art, çeşitlilik eksikliği ve özgün sanatçılara kredi vermeden azınlık kültürlerinden görüntüleri sahiplenme eğilimi sebebiyle eleştirildi. Sadece, çalışmalarını ırk ve temsil problemlerini ele almak için kullanan bir takım pop sanatçısı da oldu.
Irk konusunu ele alan pop art’ın en meşhur örneklerinden biri John Wesley Harding Portresi İçin Üç Emek harcama (1960) Andy Warhol. Bu tablo, her biri değişik bir şapka takan üç siyah adamı profilden tasvir ediyor. Tablo, siyah erkeklerin çoğunlukla iyi mi klişeleştirildiği ve nesneleştirildiğine dair bir yorum olarak yorumlandı.
Irkı ele alan pop art’ın bir başka örneği ise Karpuz Bayan (1996) Cheryl Dunye tarafınca. Bu film, 1930’lardan kalma siyah bir karı taklitçisi ile alakalı yitik bir film keşfeden siyah bir lezbiyen film yapımcısının öyküsünü özetleyen bir komedi-dramdır. Film, ırk, cinsiyet ve sex mevzularını ele almaktadır.
Pop art, ırkın pozitif yönde imgelerini yaratmak için de kullanılmıştır. Sözgelişi, Kara Madonna (1963) Romare Bearden’ın siyah bir bayanı kuvvetli ve muhteşem bir figür olarak tasvir eden bir tablosudur. Tablo, siyah kadınlığın bir kutlaması olarak yorumlanmıştır.
Genel hatlarıyla, pop art ırkla karmaşa ve néоднозначное bir ilişkiye haiz olmuştur. Birtakım pop sanatçıları klişeleri sürdürmekle suçlanırken, ötekiler çalışmalarını bu klişelere meydan okumak ve onları altüst etmek için kullanmışlardır. Pop art ek olarak ırkın pozitif yönde imgelerini yaratmak ve ırk ve temsil mevzularını araştırmak için de kullanılmıştır.
IX. Pop art ve medya
Pop art’ın medyayla uzun ve karmaşa bir ilişkisi vardır. Bir taraftan pop art, medya tarafınca ürünleri satmak ve markaları tanıtmak için kullanılmıştır. Öte taraftan pop art, sanatçılar tarafınca medyayı eleştirmek ve altüst etmek için de kullanılmıştır.
Medyanın ürün satmak için kullandığı pop art’ın en meşhur örneklerinden bazıları Andy Warhol’un Campbell’s Soup Cans (1962) ve Roy Lichtenstein’ın Whaam! (1963)’idir. Bu sanat eserleri çoğaltılmış ve sırayla Campbell’s Soup ve Coca-Cola’nın reklam kampanyalarında kullanılmıştır.
Medyayı eleştirmek için kullanılan öteki pop art örnekleri içinde Robert Rauschenberg’in Bed (1955) ve Cindy Sherman’ın Untitled Film Stills (1977-1980) eserleri yer alır. Bu sanat eserleri, medyanın gerçeklik anlayışımızı iyi mi inşa ettiğini keşfetmek için kullanılmıştır.
Pop art ile medya arasındaki ilişki karmaşa ve devamlı değişen bir ilişkidir. Medya evrim geçirmeye devam ettikçe, pop art’ın sanatçılar ve medya tarafınca kullanılma biçimi de evrimleşiyor.
S: Pop art nelerdir?
A: Pop art, 1950’lerde ABD Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık’ta ortaya çıkan bir sanat akımıdır. Pop art, reklam, çizgi roman ve tv şeklinde popüler kültürden imgeler kullanarak, çoğu zaman ironik, mizahi ve/ya da tüketici kültürünü eleştiren sanat eserleri yaratır.
S: Pop art kültürel sohbetleri iyi mi etkiledi?
A: Pop art, geleneksel sanat ve güzellik kavramlarına meydan okuyarak kültürel konuşmalar üstünde mühim bir etkiye haiz olmuştur. Pop art ek olarak politik ve toplumsal mesajları anlatım etmek ve tüketiciliği ve kitle kültürünü eleştirmek için kullanılmıştır.
S: Pop art’ın birtakım örnekleri nedir?
A: Pop art’ın birtakım örnekleri içinde Andy Warhol’un Campbell’s Soup Cans, Roy Lichtenstein’ın Whaam! ve Claes Oldenburg’un Ruj Merdivenlerden Çıkıyor eserleri yer alır.
0 Yorum